Aymeric Trionfo: Alles begon met een intuïtie. Een wens van Françoise Bloch om L'Apostat te onderzoeken, een kortverhaal van Jack London. Bondig samengevat, het is het verhaal van een werkend kind van 6 of 7 jaar oud. Door de fabrieksarbeid vallen zijn lichaam en hoofd stil. Dan komt er een moment waarop hij zegt stop, er is een breekpunt.

Dus startte Françoise eerst een onderzoeksworkshop rond dit verhaal, samen met Jules Puibaraud en Marie Devroux. En al gauw bleek dat het echt deze vraag was die haar bezighield, hoe men tot dit breekpunt komt. Heel snel daarna, toen we ons bij het project aansloten, hielden we andere bronnen onder de loep waarin een gelijkaardige transformatie plaatsvindt: Kafka's De gedaanteverandering, Perecs L'Homme qui dort, en ook andere fictieteksten, maar ook documentaires of interviews.

Elena Doratiotto: Met Françoise Bloch zijn we geïnteresseerd geraakt in de overgangsmomenten die ons levenspad markeren: een crash, een burn-out, bedlegerigheid of ziekte, momenten waarop we zeggen: stop. Toch proberen we meer in het algemeen om de link naar de mogelijkheid van een maatschappelijk breekpunt te leggen.

We worden voortdurend geleid door een intuïtie die ons vertelt dat we altijd op de rand staan van een maatschappelijke transformatie die maar niet plaatsvindt. Vandaar de vraag in hoeverre een mens onderdrukking kan verdragen, in hoeverre hij of zij ja zal zeggen, en in hoeverre een samenleving of een gemeenschap de zeer duidelijke tekenen van een noodzakelijke transformatie waarneemt, en desondanks op dezelfde weg verdergaat. En het draait allemaal om die kleine persoonlijke trajecten, de breuklijnen van het leven, de veranderingen, en hun wisselwerking met deze grote vraag: hoeveel kan een samenleving verdragen en hoe slaat ze zich er doorheen?

We proberen dus de omslagmomenten te detecteren waarop dingen tenietgaan, maar speuren ook naar de betekenisvolle aanzetten vooraf, die we schokken noemen. Want deze breekpunten manifesteren zich niet zomaar plots. Vaak is er al een hele tocht afgelegd, iets in wording, dat latent aanwezig is. Ondanks de indruk van immobiliteit beweegt alles al onder de radar.

Wat krijgen we dan? Wat gebeurt er als er zo'n leegte komt, wanneer alles stilvalt? Waar droom je dan over?

Aymeric Trionfo: We gaven namen aan deze fasen: pre-bug, bug (het breekpunt) en constructie. Deze derde fase omvat wat we dromen, wat we ons voorstellen voor de toekomst. En, afhankelijk van het thema van onze onderzoeksworkshops, richten we ons op één van deze fasen.

Elena Doratiotto: Er is geen sprake van een vooraf vaststaande dramaturgie, maar eerder van een weefsel dat tot stand komt terwijl het werk doorgaat. Het is duidelijk geen lineaire show met een onderdrukking, een breekpunt, een constructie. Zo vanzelfsprekend is het allemaal niet, want de menselijke en de sociale trajecten zijn dat ook niet. Er zullen altijd tegenstrijdigheden bestaan, bewegingen, plotse schokken, slingerbewegingen.

Er zijn meerdere trajecten en we benaderen ons gegeven vanuit verschillende invalshoeken. In het werk dat wij voorstellen, geeft dit ook aanleiding tot verschillende vormen van theatraliteit die we op onze beurt weer met veel plezier bevragen en waar we mogelijk verrassingen, verschillende talen, en pauzes inlassen.

Alles is voortdurend in beweging. Ook in de show zelf er zullen breekpunten zijn.

Aymeric Trionfo : De vormen zijn niet noodzakelijk dezelfde vanaf het begin tot het einde, maar zij geven een ruggengraat aan het project. Eén van de centrale assen bestaat uit de vraag: Hoe durf je je te uiten? Hoe durf je te zeggen: Stop! Nee! Of gewoon iets dat we denken en dat een tegengewicht kan vormen.

Elena Doratiotto: Iets wat niet in de smaak zal vallen.

Aymeric Trionfo : Françoise Bloch zei altijd - naar onze mening terecht - dat dit soort stoutmoedigheid zeldzaam wordt. Het lef om te weigeren en om "stop, nu is het genoeg" te zeggen.

— Opgetekend door Benoît Henken op 27 januari 2020